przez Vel_Pan_Rekin » 2009-10-19, 13:56
Pod psem
Joanna Podgórska, Agnieszka Sowa [wsp.]
Polityka - nr 25 (2559) z dnia 2006-06-24; s. 4-12
Zwykle myśli się, że psy rasowe mają lepiej. To mit. Produkowane są fabrycznie, po jak najniższych kosztach. Nadprodukcja zasila schroniska. Psy mnoży się w Polsce bez opamiętania. Na rozwiązanie psiego problemu gminy wydają coraz więcej pieniędzy. Ale to nie znaczy, że zwierzętom jest lepiej. Zarabiają komercyjne schroniska, z których część to po prostu zakłady utylizacji psów.
Kiedy Piotr Mikuć zobaczył Milkę, był pewien, że nie żyje. Na śniegu leżał obciągnięty białą skórą szkielet. – Dogi nie kładą się na śniegu – mówi. Ale Milka nie mogła wstać. Miała 20 kg niedowagi, anemię, rany odleżynowe, była potwornie zapchlona. Gdy Mikuć wezwał policję, komendant przekonywał go, że pies „nie ma źle”, na dworze jest tylko w dzień, na noc zamykają ją w piwnicy. Na szczęście miał odznakę inspektora weterynaryjnego, więc bez dalszych dyskusji zabrał Milkę właścicielom. Piotr Mikuć jest lekarzem weterynarii, a przy klinice prowadzi małą hodowlę dogów. Sprzedał Milkę półtora roku temu i będąc w okolicy chciał sprawdzić, jak się ma.
Fakt, że hodowca interesuje się losem sprzedanych przez siebie zwierząt, nie jest regułą. Żeby pies miał rodowód, hodowca musi być zrzeszony w Związku Kynologicznym i przestrzegać restrykcyjnych zasad. Szczeniaki są wówczas drogie, ale zysk niewielki z powodu wysokich kosztów (dobra karma, leczenie, szczepienia, odżywki, wystawy), dla większości rzetelnych hodowców jest to raczej hobby lub dodatkowa działalność. Za nieprzestrzeganie reguł grozi wykluczenie ze Związku. Ale po pierwsze – reguły można omijać, po drugie – kontrole są rzadkie (obowiązkowe są tylko kontrole miotów, bez których nie dostanie się metryki), po trzecie – przypadki wykluczenia są skrajnie rzadkie, po czwarte wreszcie – można nie należeć do Związku i produkować psy bez rodowodu, półrasowe, ćwierćrasowe, w typie rasy itd. I wtedy można już wszystko. Teoretycznie suki nie powinno się dopuszczać częściej niż raz w roku. Ale można przy każdej cieczce, żeby uzyskać jak najwięcej miotów, aż padnie z wycieńczenia. Można karmić byle czym, nie leczyć, nie szczepić, sfałszować książeczkę zdrowia, trzymać zwierzęta w klatkach, w budach, na działkach, w piwnicach.
– Na hodowlę nie trzeba mieć licencji, nie ma kontroli ani ewidencji – mówi Tadeusz Wypych z Fundacji Azylu pod Psim Aniołem. – Można robić, co się chce. Facetowi w Lubelskiem padła hodowla nutrii, to w tych samych klatkach zaprowadził hodowlę yorków.
Od kilku lat w lokalnej prasie ukazuje się coraz więcej relacji z makabrycznych fabryk psów. Rok 2002. Łask – wielorasowa hodowla. Gdy przez kilka tygodni do psów nikt nie zaglądał, mieszkańcy zawiadomili policję. Osiem psów już nie żyło, pięć skrajnie wyczerpanych odebrano, przeżyły trzy. Suwałki – podobna sprawa. Psów nie karmiono co najmniej miesiąc. Połowa padła. Sąd nałożył na właściciela 2 tys. zł grzywny i zakaz działalności hodowlanej na 3 lata. Poznań – 20 sznaucerów trzymanych w mieszkaniu w bloku. Rok 2003. Białystok – na działce niezadaszone boksy metr na pół metra, a w nich po dwa psy. Rok 2004. Bałdrzychów – kobieta, która kupiła szczeniaka, zaalarmowała TOZ, bo pies wyglądał jak szkielet obciągnięty skórą, był zarobaczony i zagrzybiony. Po interwencji okazało się, że reszta psów jest w takim samym stanie. Właściciel był zrzeszony w Związku. Rok 2005 – głośna likwidacja hodowli w Otwocku. Było tam 60 psów hodowanych do walk, niektóre w strasznym stanie, pokaleczone, na wpół zagryzione. Rok 2006 – TOZ, Animalsi i przedstawiciel Związku Kynologicznego odebrali psy z hodowli, która nie spełniała żadnych warunków (niezabezpieczone przed wiatrem i deszczem boksy, psy źle karmione i zarobaczone). Właścicielka uważa, że może nie było idealnie, ale psom nic nie zagrażało, a Związek – zamiast jej pomóc – dokonał samosądu.
Coraz głośniejsza jest sprawa hurtowni działającej w Starym Polesiu niedaleko Warszawy. Właściciel na internetowych aukcjach oferuje psy wszelkich ras. Nabywców nie wpuszcza na teren hodowli, spotyka się z nimi na mieście albo wynosi szczeniaki przed bramę. Jeden z internautów pisze, że kupiony tam szczeniak już pierwszego dnia trafił do kliniki w ciężkim stanie. Kobieta, która zamówiła telefonicznie trzymiesięczną suczkę rasy golden retriever, odebrała osowiałego, przerażonego szczeniaka, który potem okazał się samcem, mieszanką golden retrievera z owczarkiem podhalańskim. Pies miał przepuklinę, został zbyt wcześnie odłączony od matki, źle przyswajał pokarm.
Kolejny problem to przemyt. W kwietniu tego roku duńską opinią publiczną wstrząsnął reportaż z polskich hodowli, fabryk psów nastawionych na maksymalne zyski. Co roku w Danii rejestrowanych jest ok. 1200 szczeniaków z Polski, prawdopodobnie drugie tyle ginie po drodze. Przewozi się je skrępowane, z pyszczkami zaklejonymi taśmą. Niedawno w Szwecji zatrzymano przemycany w ten sposób transport psów. Czwórka Polaków dostała kary od pół roku do roku więzienia. Tam nie działa paragraf „o niskiej szkodliwości społecznej czynu”.
Żeby była podaż, musi być popyt. Według badań OBOP, w miastach już 21 proc. właścicieli psów mówi, że kupiło je od hodowcy (znajdy to 9 proc., a schroniskowe sieroty tylko 5 proc.). 34 proc. deklaruje, że głównym motywem decyzji o posiadaniu psa był fakt, że podoba się jakaś rasa. A tym, czy się podoba, czy nie, rządzą mody. Po filmie „101 dalmatyńczyków” przyszedł boom na tę rasę, yorki stały się czymś w rodzaju żywej laleczki Barbie. Trend może wykreować obecność psa jakiejś rasy w telewizyjnej reklamie albo fakt, że posiada go ktoś popularny. Moda mija i część właścicieli wymienia psa na nowszy model, jak telewizor czy kanapę. Rodowód nie jest już żadną gwarancją.
Z piekła do raju
To, czy rasowy pies trafi do piekła czy do raju, jest kwestią przypadku. Może trafić jak szczeniak labradora Frodo, którego zwyrodniali właściciele odesłali do hodowcy pocztą w kartonie, bo miał wadę ogona (nie przeżył 16-godzinnej podróży). A może stać się klientem luksusowego Spa dla Kota i Psa na warszawskim Ursynowie, gdzie za zabiegi pielęgnacyjne płaci się nawet kilkaset złotych. Ale i tu jest wydzielone stanowisko dla psów ze schroniska.
– Współdziałamy z ludźmi, którzy zajmują się adopcjami. Doprowadzamy do ładu brudne, skołtunione psy po przejściach, żeby miały szansę zyskać nowy dom – mówi Karolina Kajdanowicz. – Także osobom, które adoptowały psa, oferujemy pierwszą wizytę za zwrot kosztów. Część z tych psów to kundle, ale coraz częściej trafiają się rasowe.
Coraz więcej ich w schroniskach. Od kilku lat powstają wyspecjalizowane fundacje opiekujące się konkretnymi rasami. Agnieszka Pawlicka z Krakowa przez całe życie miała rottweilery. Jako inspektor TOZ często wizytuje schroniska, więc gdy pierwszy raz zobaczyła tam psa tej rasy, zabrała go, podleczyła i znalazła mu nowy dom. Potem był drugi, trzeci, wreszcie schroniska same zaczęły dzwonić, że mają rottweilera. Razem z koleżanką, Magdą Lesiak, założyły fundację Rottka, uratowały już ponad 50 psów. Czasem zwierzęta są w strasznym stanie. Dwa psy wzięte ze schroniska w Krzyczkach ważyły po 20 kg, podczas gdy normalna waga tej rasy to 40–50 kg. Odkarmiają, leczą, sterylizują, ustawiają psychicznie i bardzo starannie wybierają nowy dom, żeby pies znowu nie trafił na ulicę.
– Rottweilery padły ofiarą mody z lat 90. – mówi Agnieszka Pawlicka. – Rozmnażano je totalnie, trafiały do przypadkowych ludzi, a to jest trudna rasa, lubi dominować. Zaczęły się pogryzienia i zagryzienia. Po każdym takim wypadku kilkanaście psów ląduje w lasach i na ulicach.
Gdy moda mija, także hodowcy pozbywają się resztek produkcji. Niedawno dziewczyny z Rottki miały sygnał, że właściciel zmienia profil hodowli i chce odstawić do schroniska trzy rottweilery. Gdy okazało się, że w schronisku nie ma miejsc, oświadczył, że sprzeda je na sadło. Był już nawet chętny. Jechały po zwierzaki w nocy. Rodowodowe psy, których ojcem był światowy champion, były tak zagłodzone, że nie mogły chodzić, wymiotowały świńską skórą.
Inicjatywa Adopcja Dogów Niemieckich zaczęła się od przypadku z hodowlą. Trzy lata temu środowisko miłośników tej rasy zelektryzowała wiadomość, że kilkanaście psów wegetuje w koszmarnych warunkach, w rozmnażalni produkującej masowo szczeniaki różnych ras.
– Pojechałam tam – wspomina Beata Kucharczyk, współorganizatorka inicjatywy. – Psy były wszędzie. Małe w domu, długowłose w klatkach i kojcach na śniegu, dogi w chlewie na betonowej podłodze zasłanej warstwą odchodów. Właściciele ucieszyli się, że ktoś chce kupić dogi. Pochodziły z pobliskiej hodowli zarejestrowanej w Związku Kynologicznym, która nagle zakończyła działalność. Sprzedawała całe mioty do Chin. Wolę nie wiedzieć, co się tam z nimi działo. Potem w Chinach zmieniły się przepisy celne i zostali z całym stadem.
Beata Kucharczyk z koleżanką kupiły dwa psy i zawiadomiły TOZ, Urząd Gminy oraz Inspekcję Weterynaryjną. Resztę psów wykupiono przez podstawione osoby, bo właściciele szybko zorientowali się, komu zawdzięczają inspekcję. To były pierwsze adopcje, a potem już poszło. Udało się uratować 70 psów. Wszystko opiera się na wolontariacie i drobnych wpłatach od miłośników rasy.
„Miłosierdzie” gminy
Psy rasowe to coraz większa, ale wciąż marginalna część problemu, jakim w Polsce od lat są bezdomne zwierzęta. Prawo nie pomaga w jego rozwiązaniu, przeciwnie, sankcjonuje koszmar. Z jednej strony są humanitarne deklaracje, z drugiej niejasne przepisy i makabryczna praktyka. Jest ustawa o ochronie zwierząt, z zapisem, że „zwierzę nie jest rzeczą”, która mówi, że zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin. Przy czym przepisy o wyłapywaniu są dość szczegółowe, a o opiece niezwykle lakoniczne. Poza tym nie jest to zadanie obowiązkowe. Jest też ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminie, która mówi o organizowaniu ochrony PRZED bezdomnymi zwierzętami. Zwierzęta traktowane są tu jak rodzaj plagi, z którą trzeba się uporać. I tak to najczęściej rozumieją lokalni urzędnicy.
Zazwyczaj dzieje się tak, że rada gminy podejmuje uchwałę o wyłapywaniu i organizuje przetarg na firmę, która ją zrealizuje. Wyłapane zwierzęta powinny teoretycznie trafić do schronisk. Ustala się jednorazową opłatę, którą hycel dzieli się ze schroniskiem. Albo i nie, bo może zwierzę zlikwidować nielegalnie na własną rękę albo jeszcze lepiej wypuścić, odłowić ponownie i zainkasować opłatę jeszcze raz, albo i parę razy. Gmina nie interesuje się wyłapanymi zwierzętami, nie prowadzi ewidencji psów, którymi teoretycznie się opiekuje. Tylko 12 proc. uchwał gminnych wymienia docelowe schronisko. Przeznaczenie na ten cel jednorazowej opłaty oznacza, że jest to koszt uśpienia i utylizacji psa. W Kołbieli zastępczyni wójta, planując wezwanie hycla, wprost informowała radnych, że „zlikwidowanie jednego psa kosztuje ok. 600 zł”. W Łużnej radni przerażeni faktem, że złapanego psa trzeba odstawić do schroniska za opłatą, uznali, że państwo jest nadopiekuńcze, i zastanawiali się, czy by nie wprowadzić jakiegoś „prawa miejscowego”.
Pole do nadużyć jest ogromne. Komercyjne wyłapywanie zwierząt stało się nową formą przedsiębiorczości. Na samym Mazowszu jest to rynek szacowany na 5 mln zł rocznie.
„Ustawa o ochronie zwierząt realizowana jest w praktyce jako rutynowa utylizacja żywych zwierząt w ramach gospodarki komunalnej gmin” – czytamy w raporcie „Hycel 2004”, który opracował Tadeusz Wypych z Fundacji Azylu pod Psim Aniołem. Nawet przepisy o gminnych koncesjach na prowadzenie schronisk wymieniają je łącznie z utylizacją śmieci, padliny i oczyszczaniem szamb. Po publikacji raportu wyszła na jaw porażająca skala zjawiska. Porównanie ewidencji zwierząt wyłapanych z przyjętymi do schronisk i przyjętych do schronisk z przebywającymi w nich pokazało, że tysiące psów rozpłynęły się w powietrzu. Nie wiadomo, ile z nich to „martwe dusze”, czyli zwierzęta odłowione i przyjęte fikcyjnie, a ile jak najbardziej realnie uśmiercono. Raport z zeszłego roku, który Tadeusz Wypych właśnie opracowuje, pokazuje, że zjawisko to się nasila.
– Przykładów jest mnóstwo – mówi. – Choćby schronisko w Wołominie na 20 psów. Przerób roczny wyniósł prawie 400 sztuk. Pytam: gdzie reszta? Poszła do adopcji. Do kogo? Nie powiedzą. To mogły być adopcje za pomocą strzykawki albo tępego narzędzia.
W przypadku trzech schronisk – Krzyczki, Chrcynno i Ostrów Mazowiecka – gdzie przepadło najwięcej psów, skierowano doniesienia do prokuratury. Wszystkie trzy umorzono, bo prokurator nie był w stanie ustalić, co się stało z brakującymi psami. Sprawę schroniska w Chrcynnie niedawno wznowiono, bo jeden z byłych pracowników zeznał, że 50 psów zabito tam młotkiem.
Z początkiem czerwca krakowski TOZ, inni działacze ochrony zwierząt i dziennikarze (w tym wysłanniczka „Polityki”) jadą do Krzyczek na inspekcję. Pod zamkniętą bramą czeka kilkanaście osób. Policja, wezwana przez prezes krakowskiego oddziału TOZ Jadwigę Osuchową, nie chce interweniować, bo na bramie wisi tabliczka: „Schronisko czynne od 14 do 16”. Za betonowym murem psy jazgoczą, smród nie do zniesienia. Trwa wielkie sprzątanie, odór lizolu wyeliminował poprzednie zapachy.
Idziemy ścieżką do lasu. Kilkanaście ruchów szpadlem i jeden z interweniujących wykopuje martwego kota. Następny jest duży, kudłaty, rudy pies.
Ekshumacji próbuje zapobiec prowadzący schronisko w Krzyczkach prezes Fundacji Eko – Fauna Zdzisław Lach. – Nie wiem, kto zakopał martwe zwierzęta. Może ktoś nam nieżyczliwy podrzucił to w nocy – mówi lekarz weterynarii Cezary Witeszczak, współpracujący ze schroniskiem.
Brama uchyla się dopiero o 14, działacze są wpuszczani na teren trójkami, bo tak stanowi regulamin schroniska. Jednak prezes Lach odmawia pokazania dokumentacji schroniska. W końcu po wezwaniu koparki udaje się odnaleźć zwłoki 45 psów i jednego kota. Właściciel i kierowniczka schroniska kończą dzień w kajdankach. Ta interwencja w Krzyczkach i jej finał to precedens.
Schronisko: worek bez dna
W dużych miastach słowo „hycel” budzi fatalne skojarzenia. Gdyby po ulicach Warszawy latał facet z pętlą, pewnie ktoś by zareagował. Gdy dzieje się to 10 km dalej, nikogo nie obchodzi. Wyłapywaniem zwierząt zajmują się weterynarze, Miejskie Zakłady Komunalne, sami pracownicy schronisk. Są tacy, którzy nie skrzywdzą, podleczą, znajdą miejsce, a są tacy, dla których pies to tylko stawka od sztuki (100–800 zł). To kwestia przypadku, bo sam system jest chory. Hycel nie ma żadnego interesu w tym, by choć sprawdzić, czy zwierzę jest naprawdę bezdomne.
Rok temu Ewie Chowańczak z Milanówka uciekł z ogrodu labrador. Szybko dowiedziała się, że pies został odłowiony i odstawiony do schroniska. Gdy zadzwoniła spytać o niego, dowiedziała się, że psa odebrał właściciel. Gdy na miejscu próbowała dowiedzieć się, kto to właściwie był, najpierw usłyszała, że to ktoś z Brwinowa, potem, że z Błonia, a w końcu, że kierownik nie jest policjantem i nie będzie spisywał ludzi. W Urzędzie Miasta, gdzie poszła złożyć skargę, patrzyli na nią jak na wariatkę, która nie wiadomo o co się czepia, „takie rzeczy się zdarzają”. Pies się nie odnalazł.
Zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt pies powinien przebywać w schronisku nawet dożywotnio, jego nieuzasadnione uśpienie jest przestępstwem. Konstrukcja prawna jest więc mniej więcej taka: zwierząt bezdomnych nie można uśmiercać, gminy mogą je wyłapywać i kierować do schronisk, ale łożyć na nie nie muszą. Według przepisów schroniska są więc czymś w rodzaju worka bez dna, który w dodatku powinien mieć zdolność samofinansowania. „Finansowanie wyłapywania bez finansowania schronisk może wydawać się korzystne z punktu widzenia doraźnych interesów małej gminy wiejskiej. W skali krajowej jest to koncepcja przestępcza. Trudno dociec motywów jej przyjęcia. Nie są znane żadne rzeczowe analizy problemu bezdomnych zwierząt, na których by tę koncepcję oparto. Wiadomo natomiast, że samo łapanie bezdomnych zwierząt nigdy nie rozwiązywało problemu. Realizacje tej koncepcji można zatem traktować jako manifestację brutalności wobec zwierząt i cynizmu w kierowaniu sprawami publicznymi” – czytamy w raporcie „Hycel 2004”.
– Zwierzę nie idzie do schroniska, żeby przeżyć, to fantasmagoria – twierdzi Tadeusz Wypych. – A dla schroniska podpisanie umowy z gminą to podpisanie cyrografu, który nawet największego miłośnika zwierząt przerobi na rzeźnika. Schronisko musi wówczas przyjąć wszystkie zwierzęta, które wyłapie hycel, a to oznacza, że albo musi usypiać, albo doprowadzić do takiego przepełnienia, że zwierzęta zaczną się zagryzać.
Pewnym wskaźnikiem funkcjonowania schroniska jest procent zwierząt utraconych (uśpionych, zbiegłych lub padłych). W polskich schroniskach średnia wynosi około 25 proc., ale są takie, gdzie sięga 60–70 proc., jak małe, ale przodujące w eksterminacji schronisko w Suwałkach czy łódzki moloch, w którym psy załatwiają te sprawy same. Zagryzień jest kilka dziennie.
Z jednej strony powstają nowe, komercyjne i dochodowe schroniska, wyspecjalizowane w likwidacji zwierząt. Z drugiej – azyle zakładane przez miłośników zwierząt, którzy nie mogąc spokojnie patrzeć na to, co się dzieje, pakują w to własne pieniądze, wyręczając gminy. Nie oznacza to, broń Boże, że gminy są im w jakiś sposób wdzięczne. Elżbieta Andrzejewska z fundacji Medor wraz z grupą przyjaciół założyła w Zgierzu schronisko dla około 50 psów. Nie usypiają, około 20 miesięcznie udaje się skierować do adopcji. Teren dostali od prezydenta miasta w dzierżawę na trzy lata. – Nie wierzył, że nam się uda, więc obiecał, że będzie się przyglądał i potem da dzierżawę wieczystą. Ale zmieniła się władza. Poprzedni prezydent był z SLD, a obecny z LPR i robił wszystko, żeby nam tę dzierżawę odebrać. Na razie ustąpił pod presją mediów, ale z drżeniem czekamy na nowe wybory – opowiada Elżbieta Andrzejewska.
Sterylizacja, głupcze
Nasze prawo w kwestii bezdomnych zwierząt to zbiór frazesów. Zabrania je usypiać, ale w żaden sposób nie określa, co z nimi robić. Polska jako jeden z niewielu krajów nie podpisała Europejskiej Konwencji Ochrony Zwierząt Domowych (ratyfikowały ją nawet Bułgaria i Rumunia), która w kilku punktach jest nawet mniej restrykcyjna niż nasze prawo, bo zezwala np. na eutanazję bezdomnych zwierząt, ale ma zapisy, których w naszym ustawodawstwie brak. Reguluje komercyjny chów, rozmnażanie i handel zwierzętami domowymi, a schroniska definiuje jako zakłady z zasady niedochodowe. Przyjęcie tego zapisu ograniczyłoby przynajmniej korupcję i robienie interesów na bezdomnych psach.
Druga rzecz to przepisy dotyczące schronisk, które dziś, mnożąc biurokratyczne bariery, promują molochy. Azyl pod Psim Aniołem, choć mógłby służyć za wzorzec działania schroniska (nie usypia, ma wysoki procent adopcji, bo bardzo aktywnie ją promuje), w świetle prawa w ogóle schroniskiem nie jest, choćby dlatego, że nie posiada spalarni zwłok. Państwo scedowało humanitarne traktowanie bezdomnych zwierząt na zapaleńców o zbyt miękkich sercach, ale w żaden sposób nie stara się im pomóc.
Dobry znak, że włączają się w to komercyjne firmy. Już drugi raz Stowarzyszenie na rzecz Odpowiedzialnej Opieki nad Zwierzętami Domowymi, wspierane przez Pedigree Pal i Stowarzyszenie Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt, organizuje akcję „Z psem za pan brat”. W kilku miastach Polski będą organizowane pikniki z Mobilną Kliniką Weterynaryjną, podczas których będzie można się dowiedzieć, jak prawidłowo żywić i pielęgnować psa. Interes firmy produkującej karmę i klinik weterynaryjnych jest oczywisty, ale z drugiej strony towarzyszy temu akcja edukacyjna na temat humanitarnego traktowania zwierząt, skierowana między innymi do nauczycieli szkół podstawowych, i akcja adopcyjna dla schroniskowych sierot.
Ale to wszystko daleko za mało. Bezdomne zwierzęta to żywioł, który mnoży się w sposób niekontrolowany, i jest tylko jeden sposób na to, by go opanować – masowa sterylizacja. Wydawałoby się, że to oczywiste, ale nie w Polsce. U nas z roku na rok rośnie liczba bezdomnych zwierząt, a wraz z nią nakłady na ich likwidację. „Pytaniem jest, czy te pieniądze mają trafiać, jak dotąd, do hycli i zakładów utylizacji, czy też być kierowane na zapobieganie zjawisku. Dla ilustracji warto zauważyć, że roczny budżet warszawskiego schroniska w 2004 r. wystarczyłby na sterylizację/kastrację dziesięciokrotnie większej ilości psów niż schronisko przyjęło w ciągu tego roku, zaś budżet na 2005 r. – obsłużyłby klientów schroniska na dwadzieścia lat naprzód. Czy zatem jakaś porównywalna suma przeznaczana na zapobieganie nie spowodowałaby rychło znacznego i trwałego spadku ilości zwierząt trafiających do schroniska?” – pyta Tadeusz Wypych z swoim raporcie. I jest to, niestety, wołanie na puszczy.
Są miasta takie jak Kraków, które co roku przeznaczają sporą sumę na sterylizację zwierząt. W Poznaniu sprawą tą zajęła się Alina Kasprowicz, starsza pani, która przeznacza na ten cel zyski z wynajmu kamienicy. W tej chwili na sterylizację schroniskowych zwierząt łoży miasto, a ona przeniosła działalność do podpoznańskich wsi. – Tam problem jest największy, bo suk nikt nie pilnuje, a potem w najlepszym wypadku topi się ślepe mioty albo likwiduje szczeniaki za pomocą łopaty. Te, które przeżyją, biegają głodne po lasach – opowiada. W zeszłym roku przeznaczyła 10 tys. zł na sterylizację psów w gminie Tarnowo Podgórne. Udało się przekonać lokalne władze, które dołożyły 2,5 tys. zł z własnego budżetu. Liczy, że w innych gminach radni także ją wesprą.
Ogólnopolski Dzień Sterylizacji Zwierząt, do którego włączyło się ponad 350 lecznic weterynaryjnych, pokazał, że istnieje potencjał, który byłby w stanie rozwiązać problem bezdomności zwierząt. Ale była to akcja społeczna, doraźna. Skala zjawiska jest zbyt wielka, by dało się ją załatwić w ten sposób. Potrzebna jest inicjatywa państwa; stworzenie koncepcji, opracowanie ogólnopolskiego programu, wreszcie skierowanie środków na ten cel. Należałoby wreszcie zmienić nieszczęsne rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji, które w 1998 r. reaktywowało instytucję hycla. Miało być humanitarnie, po kilku latach widać, że nie jest. W środku Europy pod szyldem schronisk działają mordownie bezdomnych zwierząt. W 2002 r. podjęto ostatnią próbę nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt. Próbowano przeforsować zapis, że zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom, ich humanitarne wyłapywanie i prowadzenie schronisk należy do zadań własnych gmin. Przepadł już w komisjach, słowo „humanitarne” wzbudziło podejrzenia parlamentarzystów. Dziś nie widać nikogo, kto byłby skłonny podjąć ten problem. Psy nie mają duszy ani teczek w IPN.
Joanna Podgórska
współpraca Agnieszka Sowa
bardzo ładnie sie uśmiecham. Wszelkie koszty pokryje.
