Dysplazja nerek - problem zdrowotny i hodowlany

Moderator: Anirysova

Dysplazja nerek - problem zdrowotny i hodowlany

Postprzez saganka2 » 2016-04-03, 12:45

Dysplazja nerek okazuje się być problemem pomijanym często w tematyce hodowlanej, a niestety nie powinna. Wstawiam artykuł napisany przez Lisbeth Plant na podstawie oficjalnego stanowiska szwedzkiego klubu rasy.

"Dysplazja nerek
Autor: Lisbeth Plant
WWW: http://www.bmdca.org/health/Miscellaneous/Renal_Dysplasia.php
Tłumaczenie: Anna Kucharczyk-Barycza

Definicje:
“nerkowy” = dotyczący nerek;
“dysplazja” = nieprawidłowości;
“nefrony” = najmniejsza jednostka funkcjonalno-strukturalna nerki; “nefropatia” = uszkodzenie lub choroba nefronów;
“zapalenie nerek” = stan zapalny nefronów;
“kłebuszki nerkowe” = małe naczynia krwionośne nerek.


Wstęp

Dysplazja nerkowa (ang. RD) to bardzo poważne zaburzenie rozwojowe w obrębie nerek szczeniąt i młodych psów. Znana jest także pod nazwą „młodzieńczej dysplazji nerek” (ang. „Renal Dysplasia” [„JRD”]) lub „młodzieńczej postępującej nefropatii” (ang. „Juvenile Progressive Nephropathy” [„PNP”]).

Na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat szwedzka społeczność skupiająca właścicieli i miłośników berneńczyków poświęciła tej chorobie większą uwagę. Pierwsza diagnoza u berneńskiego psa pasterskiego miała miejsce w 1990 roku. Nie jest ona uleczalna - z powodu niewydolności nerek pies umiera lub jest poddawany eutanazji.

Choroba ta dotyka nie tylko tę rasę. Trwają badania mające na celu opracowanie testu genetycznego na RD u bokserów – są one prowadzone we współpracy z Broad Institute w Cambridge, MA, USA oraz szwedzką Akademią Rolniczą.

Objawy i diagnoza

Szczenięta, które cierpią na RD, rodzą się z niedorozwojem nerek (nefronów). Nefrony nigdy nie osiągają stanu pełnej dojrzałości, co uniemożliwia pełną i wydajną pracę nerek. W Szwecji wśród zdiagnozowanych przypadków, średnia wieku przy manifestacji choroby wynosi 15 miesięcy, ale objawy choroby mogą być widoczne już u szczeniąt, nawet w okresie, gdy przebywają jeszcze u hodowcy.

RD może mieć różne objawy w zależności od indywidualnego przypadku, zaawansowania choroby i jej ciężkości. Przypominają one objawy choroby nerek i mogą obejmować zwiększone pragnienie (polidypsja) oraz nadmierne oddawanie moczu (wielomocz). W przypadku niektórych szczeniąt, mogą pojawić się trudności z przyuczaniem do zachowania czystości w domu, u innych problem będzie niezauważalny, dopóki nie zaczną więcej pić. Może nastąpić utrata apetytu, wagi, wymioty i/lub odwodnienie, bladość błon śluzowych, nieprzyjemny zapach i owrzodzenie z powodu mocznicy. Szczenięta cierpiące na ostrą postać choroby nie rozwijają się.

W zależności od stopnia rozwoju choroby, mocz poddany badaniu może być rozwodniony, raczej bez koloru i zapachu i najprawdopodobniej będzie zawierał białko. Wyniki badania krwi mogą wykazać anemię i podwyższony poziom azotu mocznikowego we krwi. W obrazie USG nerki prawdopodobnie będą mniejsze i o nieregularnym kształcie, a w trakcie sekcji zwłok - blade, twarde, czasem guzowate i zniekształcone. Podstawą diagnozy jest wyłącznie biopsja nerek lub sekcja zwłok.

Dziedziczenie



Uważa się, że RD jest dziedziczona autosomalnie recesywnie, tj. szczenię zachoruje pod warunkiem, iż oboje rodzice są nosicielami. Statystycznie rzecz biorąc, 25% szczeniąt z takiego skojarzenia powinna zachorować, 50% będzie nosicielami, a 25% nie zachoruje ani nie będzie nosicielami. Niestety, matka natura nie zawsze jest tak przewidywalna i czasami odsetek chorych szczeniąt jest wyższy lub na odwrót. Ponadto, psy, które cierpią na łagodną postać choroby, mogą umrzeć z innych przyczyn, na przykład, z powodu raka jeszcze przed diagnozą RD. Najcięższa postać RD powoduje śmierć u szczeniąt tuż po urodzeniu - zwykle w takiej sytuacji nie prowadzi się żadnych badań. W związku z tym nie wiadomo, czy faktycznie rodzice byli nosicielami i czy szczenięta z takiego skojarzenia będą nosicielami. W ten sposób geny odpowiedzialne za chorobę mogą “po cichu” szerzyć się w obrębie całej populacji zanim wystąpi świadomość problemu.

Choroby nerek w szwedzkiej populacji rasy BPP 



Choroby nerek w szwedzkiej populacji berneńczyków szacuje się w oparciu o dane statystyczne ubezpieczeniowe na poziomie ok. 0,33% rocznie (~5 psów/rok), natomiast szacunkowe występowanie RD wynosi 0,08% (~1,3 psa/rok). W większości przypadków psy zapadają na inne choroby nerek niż RD. Począwszy od roku 1991 postawiono 21 diagnoz RD: 8 u psów i 13 u suk. Nie wszyscy właściciele wyrażają zgodę na przeprowadzenie biopsji nerek lub sekcji zwłok, tak więc prawdopodobnie liczba przypadków może być wyższa.

Rzadką chorobą genetyczną u psów rasy BPP jest błoniasto-rozplemowe kłębuszkowe zapalenie nerek (ang. Membraneous Glomerulonephritis [MGN]), która jest dziedziczona poprzez prosty gen recesywny. U psów rasy Cocker Spaniel Angielski, MGN można stwierdzić wykonując test genetyczny, jednak takie testy nie zostały jeszcze opracowane dla berneńczyków. 

Mimo, iż nie jest to jedna z najpowszechniej występujących dziedzicznych chorób nerek, Szwedzki Klub Rasy szacuje, iż nosicielstwo występuje u 2% - 10 % osobników rasy BPP. Z uwagi na brak rzetelnego narzędzia do identyfikacji nosicieli w postaci testu genetycznego, konieczna jest ewidencja zdiagnozowanych przypadków, aby móc kontrolować szerzenie się choroby.

Ewidencja centralna


Po wystąpieniu przypadków RD w połowie ubiegłej dekady w Szwecji, szwedzka społeczność hodowlana okazała niepokój i wywarła presję na krajowym klubie hodowców w celu zwrócenia się z prośbą do Szwedzkiego Związku Kynologicznego (SKK) o rejestrację choroby w systemie Ewidencji Centralnej. Miało to miejsce w roku 1998. “Ewidencja Centralna” oznacza, iż wszystkie kliniki weterynaryjne są informowane o chorobie, a w przypadku postawienia diagnozy, informację na ten temat otrzymuje też SKK, która dokonuje wpisu do otwartej bazy danych (SKK HUNDDATA). Obecnie dysplazja biodrowa i łokciowa to dwie inne choroby genetyczne, które podlegają rejestracji w systemie ewidencji centralnej dla rasy BPP.

Program kontroli

Oprócz ewidencji, zarówno rodzice, jak i rodzeństwo osobników, u których zdiagnozowano chorobę, podlegają wykluczeniu z puli psów hodowlanych, a rodzeństwo przyrodnie nie powinno być rozmnażane do ukończenia dwóch lat życia.

Z uwagi na wyższe ryzyko manifestacji genów recesywnych choroby (rodzenia się chorych szczeniąt), w przypadku wyższego współczynnika inbreedu, hodowcy powinni upewnić się, czy współczynnik inbreedu znajduje się na minimalnym poziomie i nie przekracza 2 – 2,5%.


Szwedzki Klub Hodowców dysponuje listą kryć, z których urodziły się szczenięta chore na RD, a także listą chorych szczeniąt. Listy dostępne są na stronach internetowych Klubu. W ten sposób hodowcy mogą uniknąć krycia psem, który jest nosicielem. Są one także zarejestrowane w bazie danych Fundacji Berner-Garde http://www.bernergarde.org. 

Na stronie: http://www.sshk.a.se/index.htm w menu po lewej stronie (mniej więcej w połowie listy pod nagłówkiem “Avelsrådet”) należy kliknąć “Renal Dysplasi (PNP)”. Na dole strony znajdują się dwie tabele. Pierwsza z nich zawiera dane nt. miotów ze szczeniętami, które cierpią na RD oraz ich rodziców. W drugiej tabeli znajduje się lista 21 zdiagnozowanych osobników, z czego 13 zdiagnozowano w wieku od dwóch miesięcy do roku; pięć psów zostało zdiagnozowanych w wieku od roku do dwóch lat, dwa – w wieku od 2,5 do 3 lat, a jeden został zdiagnozowany w wieku prawie pięciu lat.

Klub monitoruje skuteczność prowadzonego programu kontroli za pomocą Programu Strategii Hodowlanej (“RAS”), który został przyjęty w bieżącym roku.

***
Źródła:
- Svenska Sennenhundklubben (The Swedish Mountain Dog Club) - http://www.sshk.a.se
- ”Textbook of Veterinary Internal Medicine” 6th Ed., 2005, by S J Ettinger, E C Feldman
- “Clinicopathologic Principles for Veterinary Medicine” 1988 by W F Robinson, C R R Huxtable
- The Broad Institute - http://www.broad.mit.edu
- The Swedish University of Agricultural Sciences - http://www.slu.se "

(artykuł zamieszczony jest na http://swissdogsworld.pl/


W związku z tym, uważam, że warto do badań dotyczących psów hodowlanych wprowadzić zwykłe usg nerek (okazuje, czy nerki rozwijają się prawidłowo) oraz regularny screening poprzez badanie nowym biomarkerem SDMA (postuluje to również dr Neska, uważając go za doskonałe narzędzie diagnostyczne). Etyczne również byłoby wycofywanie z hodowli psów, według wytycznych klubu szwedzkiego. Do czasu, gdy nie będzie konkretnego testu genetycznego, bo wierzę, ze kiedyś będzie.
Avatar użytkownika
saganka2
Administrator
 
Posty: 1313
Ostrzeżeń: 0
Dołączył(a): 2014-05-03, 17:12
psy: Bruno (*) i Duduś (*), Misia

Re: Dysplazja nerek - problem nie tylko zdrowotny, ale i hod

Postprzez ewazlotowska » 2016-04-04, 13:03

Pesymistycznie zakładam że nie wszyscy hodowcy przebadają swoich reproduktorów i suki hodowlane. Stad pytanie potencjalnego nabywcy szczeniaka -czy przed/zakupem / odebraniem z hodowli mozna wykonac taki test ? /tzn w wieku 3-4 m-cy / .
Avatar użytkownika
ewazlotowska
 
Posty: 201
Ostrzeżeń: 0
Dołączył(a): 2014-10-29, 10:32

Re: Dysplazja nerek - problem nie tylko zdrowotny, ale i hod

Postprzez Zenta » 2016-04-05, 11:02

ewazlotowska napisał(a):Pesymistycznie zakładam że nie wszyscy hodowcy przebadają swoich reproduktorów i suki hodowlane. Stad pytanie potencjalnego nabywcy szczeniaka -czy przed/zakupem / odebraniem z hodowli mozna wykonac taki test ? /tzn w wieku 3-4 m-cy / .



Nie ma testów na nosicielstwo RD. Hodowca nie jest wstanie zbadać wszyskich szczeniaków z danego miotu to raczej nie jest możliwe.
Avatar użytkownika
Zenta
 
Posty: 32
Ostrzeżeń: 0
Dołączył(a): 2011-07-24, 23:45
Lokalizacja: Gdańsk
psy: Bona, Zenta, Zorza

Re: Dysplazja nerek - problem nie tylko zdrowotny, ale i hod

Postprzez ewazlotowska » 2016-04-05, 22:36

dzieki <bezrady2>
Avatar użytkownika
ewazlotowska
 
Posty: 201
Ostrzeżeń: 0
Dołączył(a): 2014-10-29, 10:32

Re: Dysplazja nerek - problem nie tylko zdrowotny, ale i hod

Postprzez Aga-2 » 2016-04-08, 13:38

http://www.dogenes.com/rdfacts13.pdf
W artykule trochę najnowszych informacji na temat dysplazji nerek.
Są testy genetyczne. Choroba jest obecnie uważana, za dziedziczoną w sposób dominujący, ale z niepełną penetracją. Pies może zachorować w każdym wieku. Nawet w wieku powyżej 10 lat! U szczeniąt objawy mogą wystąpić już od 4 tygodnia życia.
Zwierzę z jednym, lub dwoma zmutowanymi genami może żyć bez objawów ze strony nerek przez całe życie i umrzeć z innych przyczyn. Natomiast przekaże mutację na potomstwo.
A to już nie z tego artykułu, ale też ze strony Dogenes: Nawet jeśli pies posiada obydwa zmutowane geny, to w przeciągu dwóch pokoleń można uzyskać po nim potomstwo "czyste". Wystarczy, że partnerem naszego psa będzie zwierzę "czyste". Z takiej krzyżówki wyjdą w 100% nosiciele.
Z kolei skrzyżowanie nosiciela z osobnikiem czystym daje już statystyczny rozkład potomstwa czystego i nosicieli w stosunku 50% :50%
Aga-2
Moderator
 
Posty: 6352
Ostrzeżeń: 0
Dołączył(a): 2006-09-26, 10:37
Lokalizacja: Kraków/okolica

Re: Dysplazja nerek - problem nie tylko zdrowotny, ale i hod

Postprzez saganka2 » 2016-04-15, 11:42

Dyskusja i informacje na temat testów http://szwajcary.com/viewtopic.php?f=88&t=12927
Avatar użytkownika
saganka2
Administrator
 
Posty: 1313
Ostrzeżeń: 0
Dołączył(a): 2014-05-03, 17:12
psy: Bruno (*) i Duduś (*), Misia


Powrót do - Choroby układu moczowego i układu wydalniczego (np. nerki, tarczka), gruczoły

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość

cron