przez jz » 2014-04-02, 01:33
Henryk Różański
Poradnik zielarski
Krosno 1993
Poradnik Fitoterapii
Krosno 1990-1994
Roślinne preparaty galenowe, cz. I - III, receptura
i wyniki badań autora
Rękopis i maszynopis recenzowany; Krosno, cz. I-III - 1989-1996;
Krosno-Poznań, cz. IV – 1997-2001
Sponsor badań autora w latach 1993-2000 - Fundacja Büchnera
Dokument i receptury chronione prawami autorskimi
Kozieradka - Trigonella (Papilionaceae).
Opis.
1. Kozieradka pospolita - Trigonella foenum graecum - roślina jednoroczna dorastająca do 60 cm wys.; liście trójlistkowe, złożone z listków odwrotnie jajowatych; kwiaty bladożółte osadzone w kątach liści; owoc - strąk. Roślina uprawiana i zdziczała.
2. Kozieradka błękitna - Trigonella coerulea - roślina jednoroczna o silnej woni dorastająca do 60 cm wys.; listki podłużnie jajowate, tępe, brzegiem drobno ząbkowane; kwiaty jasnoniebieskie; owoc - strąk. Kwitnie od czerwca do lipca. Roślina uprawiana, niekiedy zdziczała.
Surowiec.
Surowcem jest nasienie kozieradki - Semen Trigonellae - FP II, III, IV, V. W FP figuruje pod nazwą Semen Foenugraeci. Nasiona sprzedawane są w opak. 50 g, mielone lub całe. Do naszych celów najlepiej kupować zmielone nasiona, bo całe są twarde i trudne do rozdrobnienia, a nierozdrobnione rzecz jasna nie zaparzają się i są dla nas nieprzydatne.
Skład chemiczny.
Surowiec zawiera 20-45% śluzu (mannogalaktanu), saponiny sterydowe (pochodne diosgeniny i jej izomer yomoganinę - 0,1-2,2%, tigogeniny, gitogeniny, 25-spirostano-3,5-dien, neogitogeniny, neotigogeniny), białka - 20-27%, flawonoidy (witeksyna, wicenina, izowiteksyna, 2”-o-p-kumaroilowiteksyna), betainę kw. nikotynowego - trygonelinę - 0,04%, cholinę - 0,05%, olejek eteryczny, niacynę -3-5 mg/100g, olej tłusty -6-10%, liczne sole mineralne, wit.F, lecytynę - 2%, gorycze, garbniki. Nasiona są materiałem wyjściowym do produkcji saponin steroidowych służących z kolei do półsyntezy kortykosteroidów (diosgenina).
Działanie.
Składniki sterydowe kozieradki działają wyraźnie hormonalnie i wykazują wpływ anaboliczny. Mogą zastąpić z powodzeniem sztuczne sterydy anaboliczne. Zwiększają retencję azotu, pobudzają syntezę białek, zwiększają stężenie hemoglobiny i liczbę erytrocytów we krwi. Zatrzymują wodę, sód, wapń, żelazo i chlor w organizmie. Pobudzają procesy regeneracji tkanek, pobudzają przyrost tkanki mięśniowej i łącznej. Kozieradka działa odżywczo, odkażająco, przeciwzapalnie, rozmiękczająco, powlekająco, wykrztuśnie, tonizująco, pobudzająco na procesy trawienne, mlekopędnie; regulują wypróżnienia i metabolizm. Pobudzają strefy rozrodcze paznokci i włosów, zwiększają wydzielanie androsteronów i estrogenów.
Wskazania: wysiłek sportowy, uprawianie kulturystyki, osłabienie, niedokrwistość, niedoczynność kory nadnerczy i gruczołów płciowych, zaburzenia przemiany materii, zaparcia, choroby układu oddechowego, niedobory witamin i soli mineralnych, osłabienie, choroby zakaźne, zaburzenia trawienia, laktacja, kaszel, choroby skórne i włosów, przeziębienie, stany ozdrowieńcze, choroba wrzodowa, wychudzenie, stany zapalne przewodu pokarmowego.
Zewnętrznie (okłady, płukanki): owrzodzenia, rany, ropnie, czyraki, strupy, łupież suchy, wypadanie włosów, krosty, wypryski, suchość skóry.
Napar: 2 łyżki nasion zalać 2 szkl. wrzącej wody lub gorącego mleka; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 4 razy dz. po 150 ml; niemowlęta -8-10 ml, 3-4 razy dz.; dzieci w wieku 10-24 miesięcy - 32 ml, 3-5 r. ż. - 38 ml, 6-8 r. ż. - 42 ml, 9-12 r. ż. - 64 ml, 13-15 r. ż. - 85 ml, 3-4 razy dz. Zalecam posłodzić miodem.
Odwar (jest wartościowszy od naparu): 2 łyżki nasion zalać 2 szkl. wody; gotować 3 minuty; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić jak napar.
Efekt anaboliczny (przy równoczesnym ćwiczeniu) widoczny po około 30 dniach stosowania. Składniki lotne wydzielają się wraz z potem nadając mu specyficzny zapach. Stosować przez 3-6 miesięcy, cyklicznie.
Proszek kozieradkowy – Pulvis Trigonellae: nasiona zmielić na drobny proszek. Zażywać 3 razy dz. po 1 łyżeczce.
Miód kozieradkowy - Mel Trigonellae: na każdą łyżeczkę proszku dać 1 łyżkę miodu, wymieszać. Zażywać 4 razy dz. po 1 łyżce.
W przypadku chorych włosów (brak połysku, wypadanie, suchość, zniszczenie zabiegami fryzjerskimi, rozdwajanie, łamliwość) postąpić następująco: 3 łyżki nasion zalać 150 ml wody; zagotować; odstawić na 30 minut; wywar wetrzeć we włosy, przykryć folią na 3 godziny, następnie włosy wypłukać w naparze łopianowym lub (i) tatarakowym. Zabiegi powtarzać co 5 dni. Doustnie zażywać preparat mineralno-witaminowy (np. Vitaral) oraz Methiovit – 2 tabl. 2 razy dz.
Na cerę suchą, wrażliwą, zniszczoną i ze stanami zapalnymi, w celu odżywienia i odświeżenia skóry proponuję maseczkę kozieradkową z siemieniem lnianym: 2 łyżki nasion kozieradki i 2 łyżki nasion lnu zalać taką ilością wody aby uzyskać papkę; zagotować; odstawić na 20 minut. Ciepłą papkę nałożyć na umytą i odtłuszczoną skórę na 30 minut; następnie zmyć skórę w naparze tatarakowym lub rumiankowym; nie wycierać skóry lecz pozostawić do samoistnego wyschnięcia. W skórę wetrzeć maść arnikową, nagietkową lub krem lub maść Linomag. Maseczka działa też natłuszczająco, pojędrniająco, wybielająco, oczyszczająco, przeciwzapalnie, odkażająco, nawilżająco i osłaniająco.
Nafta kozieradkowa – Naphta Trigonellae: pół szkl. mielonych nasion zalać 200 ml nafty kosmetycznej. Macerować 7 dni. Przefiltrować. Dodać 5 kropli olejku lawendowego, 5 ml oleju kamforowego i 2 łyżki tranu. Skórę z ostrym trądzikiem przemywać kilka razy dz. Można stosować do odżywiania włosów.
W skórę i we włosy można wcierać regenerujący, odżywczy, osłaniający i natłuszczający olej kozieradkowy Oleum Trigonellae: pół szkl. zmielonych nasion zalać 200 ml gorącego oleju; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Można go zażywać 2-3 razy dz. po 1-2 łyżki w wymienionych chorobach. Jest znakomity.