przez annasm » 2015-09-06, 14:27
Life Expectancy and Environmental Factors: Maintaining Behavioral Health
Andrew Urs Luescher Dr. med vet PhD DACVB ECVBM
Długość życia a czynniki środowiskowe z uwzględnieniem "zdrowia behavioralnego"
Autor pisze że nie znalazł opracowań sugerujących, że stres wpływa na długość życia u psów. Jednak różne badania obrazujące wpływ stresu na stan zdrowia pozwalają na stwierdzenie, że odpowiednie postępowanie zmniejszające "stres" wpłynie na stan zdrowia i długość życia.
Stres u psów można rozpoznać za pomocą różnych objawów fizjologicznych (Lindsay 2000), takich jak:
- Poszerzenie źrenicy
- Poszerzania naczyń krwionośnych siatkówki oka (zmiana koloru oka)
- Zwiększona wrażliwość na ból
- Zmniejszenie apetytu i pragnienia
- Dyszenie
- Zwiększone pocenie się poduszek łap
- Zwiększona częstość akcji serca
- Częste wypróżnianie, oddawanie moczu
- Silniejsza reakcja na bodźce
Behawioralne objawy obejmują:
- Język ciała (uszy, ogon schowany, ciało obniżone)
- Zachowania takie jak ziewanie, drapanie, przenoszenie wzroku, zachowania kompulsywne
- ucieczka, bieganie, ukrywanie
- Nadpobudliwość, nadreaktywność
- Destrukcyjność, żucie, lizanie
- Zachowania seksualne
- Wokalizacja (piskliwy krzyk, monotonne szczekanie)
- Agresja
- Niezdolność do nauki
- Brak chęci na smakołyki
Konsekwencje stresu
- Zanik gruczołów limfatycznych i immunosupresja
- Zmiany w morfologii krwi
- Wrzody żołądka
- Wpływ na układ nerwowy, który zmniejsza zdolność do radzenia sobie
- Wzrost wydzielania kortyzolu
- Częstsze i nieregularne oddawanie moczu
- Zmniejszenie apetytu
Na stres mają wpływ genetyczne predyspozycje, warunki środowiskowe, sposób wychowania szczeniaka.
- Predyspozycje genetyczne: Niektóre psy są genetycznie predysponowani do rozwoju uogólnionego lęku lub niepokoju, czasem do rozwoju specyficznych obaw. Psy, selekcjonowane do pracy bywają czasem wrażliwe jeśli trafia w nieprzewidywalne środowisko.
- Wczesne doświadczenia: Ograniczanie bodźców we wczesnym okresie zmniejsza zdolność psa do nauki, prawdopodobnie przez zwiększenie labilności emocjonalnej. Wczesne opuszczenie matki i rodzeństwa tak jak i choroba w pierwszych 16 tyg życia mają zły wpływ na rozwój emocjonalny i mogą prowadzić do zwiększonego niepokoju, rozwoju lęków i agresji. Szczenięta, które nie uczestniczą w normalnym życiu między 3-14 tyg jako dorosłe będą lękowe i wycofane. Pozostawione w ograniczonym środowisku, aż do 12-14 tygodnia życia, nie mają szans na rozwinięcie prawidłowych odpowiedzi. Urazy psychiczne w "okresie strachu" mogą prowadzić do rozwoju uogólnionego lęków lub konkretnych "strachów".
- Traumatyczne doświadczenia: Uraz w określonej sytuacji może wywoływać strach w takich sytuacjach ale pies może też generalizować lęk. Może cierpieć na zespół stresu pourazowego.
- Środowisko: Nieprzewidywalne środowisko, brak reguł, brak adekwatnych reakcji w czasie działania bodźców awersyjnych i przyjemnych prowadzi do bezradności psa i trudności w szkoleniu.
- "Konflikt motywacji": Spowodowany przez brak właściwego nagradzania i nie adekwatne stosowanie kar.
- Frustracja: spowodowana izolacją społeczną, brakiem właściwego zajęcia, brakiem możliwości osiągnięcia celu.
Postępowanie musi być dostosowane do obserwowanego problemu, istnieją pewne ogólne zasady, których stosowanie może pomóc złagodzić stres.
- ustalenie stałych reguł i konsekwentne ich przestrzeganie, dające psu możliwość kontrolowania swojego zachowania, szkolenie posłuszeństwa, interakcje typu polecenie-odpowiedź-nagroda.
- unikanie bodźców awersyjnych i kar, alternatywą dla kary jest brak nagrody, unikanie sytuacji wywołujących niepożądane zachowanie i nauczenie alternatywnego zachowania.
- Regularny wysiłek fizyczny sprzyja rozładowaniu napięcia, obniża poziom hormonów stresu, zwiększa poziom serotoniny, wzmacnia system odpornościowy i zmniejsza ilość zachowań impulsywnych.
- Zapewnienie właściwego rozładowania normalnych psich instynktów - obronnego, łowczego, zabawy, interakcji społecznych, żucia itd
- Stymulowanie przez różnorodność bodźców płynących ze środowiska, szczególnie jeśli chodzi o zmysł węchu. Bodźce stymulują układ limbiczny, który kontroluje emocje.
- dostępne w sklepach feromony moga być stosowane w celu zmniejszenia niepokoju.
- Niekiedy jest potrzeba do zastosowania leków farmakologicznych celem obniżenia poziomu lęku do takiego przy którym pies jest w stanie się uczyć i modyfikacja zachowania będzie skuteczna.
Zapobieganie:
Genetyczne podstawy: właściwy dobór hodowlany psów stabilnych emocjonalnie
Złożoność "wczesnego środowiska": odpowiednia ilość bodźców we wczesnym okresie rozwoju wpływa na rozwój percepcji czuciowej, możliwości habituacji i rozwój zdolności uczenia się. Ważne aby środowisko było przewidywalne i spójne, jeśli zwierze nauczy się, że jego zachowanie pozostaje bez wpływu na to, co dzieje się wokół niego, obniży to znacznie jego zdolność uczenia się.
Wpływ stresu w okresie noworodkowym: Pewien poziom stresu w okresie noworodkowym
psy może przyspieszyć wzrost, zmniejszyć wrazliwość emocjonalną i zwiększyć odporności na niektóre choroby. Krótkie sesje brania na ręce w ciągu pierwszych dni życia (3 minuty/dzień), wyjmowanie z ciepłego gniazda na chłodna podłogę (max 30sek) mogą pomóc w złagodzeniu późniejszych negatywnych reakcji na przewlekły stres i wzmocnić prawidłowe, fizjologiczne reakcje na nagłą sytuację stresową. Przewlekły stres wyczerpuje zasoby organizmu, stymulacja w warunkach ostrego stresu może uratować życie. Tak więc zarówno zmniejszona reakcja na przewlekły stres i zwiększona reakcja na silny stres są korzystne.
Socjalizacja: Okres socjalizacji psów rozpoczyna się około 3 tygodni i rozciąga się do około 12 lub 14 tyg. W tym czasie powinien stykać się i z psami i ludźmi i zapoznać się z sytuacjami z którymi będzie stykał się w dorosłym zyciu. Brak właściwej stymulacji z tego okresu jest nie do naprawienia. Szczeniak może uczyć się podstawowych komend i zachowań.
Zarządzanie nakierowane na sukces: należy tak zorganizować przestrzeń i środowisko aby szczeniak mógł odnosić sukcesy, uniemożliwiając mu niepożądane zachowania.
Aktywność fizyczna poza domem wykorzystująca wrodzoną motywację psa do odkrywania nowych rzeczy, pomaga w odczulaniu na bodźce i ułatwia socjalizację. Zmniejsza podniecenie i reaktywność, zmniejsza niepokój i zmniejsza ryzyko agresji skierowanej do właściciela. Zmniejsza niepokój poprzez wpływ na poziom hormonów stresu i serotoniny.
Wzbogacanie środowiska: Interaktywne gry i zabawki, różnorodność zabaw szczególnie wymagających kombinowania.
Szkolenie posłuszeństwa ma bardzo istotny wpływ na rozwój psa. Szkolenie metodami pozytywnymi uczy psa wolnej od stresu interakcji, regularne ćwiczenia daja psu poczucie kontroli nad sytuacją, dają mu możliwość oddziaływania na środowisko z przewidywalnym wynikiem -nagrodą. Ponadto, nauczenie psa wykonywania poleceń daje możliwość poinformowania go jak ma radzić sobie w sytuacji stresowej dając mu prosty sposób na rozwiązanie przez wykonanie komendy. Nauczenie bezwzględnej reakcji na pewne komendy, postępowania w pewnych sytuacjach (np stój, zostaw,chodzenia na smyczy, pozostawania samemu) jest niezbędne aby życie z psem było łatwiejsze.
Zasady spójne: Autor nie wierzy, że musimy zdominować nasze psy. Musimy jednak kontrolować ich zachowanie. Konsekwencja i trzymanie się ustalonych reguł jest niezwykle ważne, łącznie z zasadami nagradzania. Egzekwowanie surowych zasad ma nic wspólnego z dominacją, ale daje psu szansę, aby skutecznie działał w swoim środowisku i osiągał przewidywalne rezultaty.
Postępowanie ze starszym psem: Wszystko powyższe odnosi się i do starszych psów, bogate środowisko, właściwa aktywność, uczenie nowych zachowań oczywiście wszystko dostosowane do wieku psa, mogą pomóc w opóźnieniu starzenia i zachowaniu jasności umysłu.
