CYKL ROZRODCZY PSA

Moderator: annasm

CYKL ROZRODCZY PSA

Postprzez Olcia » 2012-01-18, 00:29

Cykl rozrodczy u ssaków łożyskowych może przebiegać w jednej z dwóch postaci: rui lub menstruacji, przy czym menstruacja zachodzi tylko u człowiekowatych. Z punktu widzenia praktycznego jest niezmiernie istotne, że samice ssaków podlegających rui odczuwają popęd płciowy tylko cyklicznie, właśnie w okresie zwanym rują. Psy znajdują się w tej większościowej grupie.

Język polski nie ma jednego słowa określającego cykl rozrodczy przebiegający z rują, można więc, aby uniknąć omówień, używać łacińsko-greckiego słowa oestrus. Oestrus dzieli się na 4 łatwe do wyróżnienia fazy, które mają cechy wspólne u wszystkich przeżywających je zwierząt, lecz opisane tu będą w zasadzie tylko dla psów. W nawiasie podałem nazwę łacińską każdej fazy, co uławia przy okazji korzystanie z literatury obcojęzycznej.

FAZA 1 – PRZEDRUJA (PROESTRUS)

W czasie przedrui w jajnikach suki zaczynają się powiększać pęcherzyki Graafa. Pęcherzyki Graafa zawierają komórki jajowe, których suka w momencie pierwszej rui ma kilkaset tysięcy. Jednocześnie rozwija się nabłonek macicy, a zewnętrzne organy płciowe widocznie się powiększają. W mniejszym lub większym stopniu pojawia się krwawa wydzielina z pochwy (a zatem mająca zupełnie inne podłoże, niż w cyklu miesiączkowym). Suka intensywniej niż zwykle wylizuje sobie okolice łonowe i chociaż nie przejawia jeszcze w tej fazie zainteresowania samcami w aspekcie rozrodczym, to one wręcz przeciwnie – w skupieniu sprawdzają nosem jej srom i miejsca, gdzie oddała mocz.
Ta faza trwa średnio 9 dni, plus minus 2, co nie znaczy, że w poszczególnych wypadkach czas ten nie może znacznie odbiegać od typowych wartości.

FAZA 2 – RUJA WŁAŚCIWA (ESTRUS)

W tej fazie pewna ilość pęcherzyków Graafa dojrzewa i pękając uwalnia komórki jajowe – następuje owulacja. Pod kątem objawów zewnętrznych rozpoczyna ją natomiast moment, kiedy suka po raz pierwszy demonstruje gotowość na przyjęcie samca. Przejawia się to stawaniem do niego tyłem, odstawianiem bądź unoszeniem ogona, częstym znaczeniem terenu moczem i wszelkimi innymi próbami wzbudzenia sobą zainteresowania.
Co ważne, owulacja następuje 1-3 dni po rozpoczęciu rui właściwej. (Ciekawostka: owulacja przebiegająca tak, jak to opisano u psów, nazywa się spontaniczną. A na przykład kotki owulują dopiero pod wpływem zbliżenia z samcem.)
W tej fazie cyklu wydzielina pochwowa traci intensywny kolor i staje się różowa lub słomkowa. Cała faza trwa najczęściej około 7-9 dni, ale czasem znacząco krócej. Jeżeli w tym czasie dojdzie do zbliżenia z samcem, to naturalnie suka ma szanse zajść w ciążę. Czas życia komórek jajowych wynosi 1-4 dni, a nasienia około 7 dni. Jak więc widać wszystko jest tak urządzone, aby sperma, która płynąc dostaje się do jajowodów, miała jak największe szanse napotkać tam komórkę jajową i począć nowe życie.

FAZA 3 – FAZA PORUJOWA (DIESTRUS)

Diestrus definiuje się jako okres między ostatnim dniem rui właściwej a końcem ciąży. W tym czasie z pęcherzyków Graafa, które wydały komórki jajowe, wykształcają się ciałka żółte, pełniące funkcję gruczołów produkujących progesteron – hormon ciążowy. Pozostałe pęcherzyki Graffa ponownie się zmniejszają, oczekując na następną ruję. Natomiast zapłodnione komórki jajowe przemieszczają się i zagnieżdżają w rogach macicy. Zewnętrznie, objawy rujowe ustają, a o ile nie doszło do zapłodnienia, to w tym aspekcie okres ten nie różni się od następnego – anestrus.
Diestrus trwa około 60 dni.

FAZA 4 – BEZRUJOWA (ANESTRUS)

Jest to faza spokoju i regeneracji organów rozrodczych suki, w czasie których przygotowują się one do następnej rui. Nie ma potrzeby opisywania normalnego zachowania się suki w tym czasie, bo żadnego właściciela ono nie zaskoczy. Zwykle okres ten trwa 100-150 dni.
Uwaga: W artykule niemal całkowicie pominięto omówienie zmian hormonalnych w poszczególnych fazach cyklu.

[Opracował Cyrus, na podstawie książki The Complete Book of Dog Breeding (Dan Rice, Barron’s Educational Series, wyd. II), Wikipedii oraz doświadczeń własnych]

obrazek
Obrazek został zmniejszony.
Avatar użytkownika
Olcia
 
Posty: 1670
Ostrzeżeń: 0
Dołączył(a): 2009-05-27, 01:16
Lokalizacja: Warszawa
psy: entlebucherka Negra

Powrót do Artykuły

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość