Niektóre osoby bardziej niż wyglądem psa interesują się jego charakterem. Ale jak wybrać tego, który będzie nam najbardziej odpowiadał; tego, który będzie się najlepiej nadawał do szkolenia? Czy mamy kupić szczeniaka, który do nas jako pierwszy podejdzie, czy raczej tego najspokojniejszego? Czy bazować wyłącznie na podstawie własnej, krótkiej wizyty u hodowcy, czy raczej zdać się na jego opinię i doświadczenie?
Głownie to drugie - hodowca ma stały kontakt ze szczeniakami i lepiej od nas jest w stanie rozpoznać ich charakter. To on może wykonać testy, podczas których łatwo będzie można ocenić ich wady i zalety. Oczywiście jest tu i zadanie dla przyszłego właściciela - to on może pod okiem hodowcy odegrać rolę egzaminatora, jako że dla szczeniaków jest całkiem obcą osobą.
Testów na sprawdzanie charakteru szczeniąt jest kilka - poniżej publikujemy jeden z nich - test PAT, przetłumaczony i stosowany przez wieloletniego szkoleniowca m.in. kanadyjskich psów ratowniczych Bogdana Górnego.
1. Towarzyskość / łatwość nawiązywania kontaktu z człowiekiem
Hodowca przynosi egzaminowanego szczeniaka do pomieszczenia przeznaczonego na testowanie, musi to być miejsce, w którym szczenięta będą umieszczone po raz pierwszy w życiu. Egzaminator czeka w części przeciwległej do wejścia, hodowca zostawia psa na podłodze i wychodzi. Egzaminator, klęcząc klaszcze w ręce i wola psa do siebie.
Zadanie testu
Ustalenie stopnia towarzyskości, zaufania do człowieka
Ocena
1 - Przybiega chętnie (z entuzjazmem), ogon uniesiony, skacze na egzaminatora, łapie zębami za ręce, szczeka lub warczy
2 - Przybiega chętnie, ogon uniesiony, opiera się o egzaminatora przednimi łapami, liże ręce
3 - Przybiega chętnie, ogon uniesiony
4 - Przybiega chętnie, ogon opuszczony
5 - Podchodzi z wahaniem, ogon opuszczony
6 - Nie zbliża się do egzaminatora
2. Podążanie za egzaminatorem
Egzaminator wstaje i normalnym krokiem odchodzi od szczeniaka
Zadanie testu
Ustalenie zdolności podążania za odchodzącym człowiekiem
Ocena
1 - Podąża chętnie, ogon uniesiony, "plącze się pod nogami", łapie stopy zębami
2 - Podąża chętnie, ogon uniesiony, "plącze się pod nogami"
3 - Podąża chętnie, ogon uniesiony
4 - Podąża chętnie, ogon opuszczony
5 - Podąża z wahaniem, ogon opuszczony
6 - Nie podąża, lub odchodzi dalej od egzaminatora
3. Ograniczenie swobody ruchów / dominacja
Egzaminator klęcząc delikatnie przewraca szczeniaka na grzbiet i przytrzymuje w tej pozycji przez 30 sekund
Zadanie testu
Sprawdzenie jak pies reaguje na stres spowodowany fizyczną dominacją egzaminatora. Określenie tendencji do dominacji lub uległości / podporządkowania.
Ocena
1 - Walczy zaciekle, wyrywa się, gryzie
2 - Walczy zaciekle, wyrywa się
3 - Spokojny, walczy, uspokaja się, nie unika wzroku egzaminatora
4 - Walczy, uspokaja się
5 - Nie walczy
6 - Nie walczy, unika wzroku egzaminatora
4. Dominacja socjalna
Egzaminator nadal klęcząc, uwalnia szczeniaka, pozwala mu wstać i zaczyna głaskać wzdłuż grzbietu. Głaskanie trwa tak długo, aż pies okaże zachowanie umożliwiające pełną ocenę według poniższej skali
Zadanie testu
Oznaczenie stopnia w jakim szczeniak akceptuje dominacje i sprawdzenie czy stara się odzyskać straconą pozycje
Ocena
1 - Skacze na egzaminatora, wspina się używając przednich łap, gryzie, warczy
2 - Skacze na egzaminatora, wspina się używając przednich łap
3 - Wspina się i przytula do egzaminatora, usiłuje lizać jego twarz
4 - Łasi się, liże ręce egzaminatora
5 - Przewraca się na grzbiet, liże ręce egzaminatora
6 - Odchodzi i trzyma się z daleka od egzaminatora
5. Dominacja przez uniesienie w górę
Egzaminator chwyta szczeniaka i trzymając bezpiecznie w obu dłoniach unosi około 5 cm nad ziemią, test trwa 30 sekund
Zadanie testu
Ustalenie w jakim stopniu szczenię akceptuje dominacje znajdując się w pozycji uniemożliwiającej kontakt z podłożem (brak kontroli)
Ocena
1 - Walczy zaciekle, gryzie, warczy
2 - Walczy zaciekle
3 - Nie walczy, zrelaksowany (spokojny)
4 - Walczy krótko, następnie uspokaja się, liże ręce egzaminatora
5 - Nie walczy, liże ręce egzaminatora
6 - Nie walczy, nieruchomieje
6. Aportowanie
Egzaminator klęczy blisko szczeniaka i ugniata kartkę papieru tworząc kule, następnie bawi się nią starając się zwrócić uwagę psa. W momencie gdy szczeniak okaże zainteresowanie egzaminator rzuca kule na odległosć 1- 1.5 metra.
Zadanie testu
Testowanie chęci do pracy z człowiekiem. Stwierdzono wysoką korelację między naturalną zdolnością do aportowania a zdolnością do pracy.
Ocena
1 - Biegnie za kulką, podnosi ją i ucieka daleko od egzaminatora
2 - Biegnie za kulką, zatrzymuje się przy niej, nie wraca
3 - Biegnie za kulką, podnosi ją i wraca z nią do egzaminatora
4 - Biegnie za kulką, wraca bez niej do egzaminatora
5 - Rusza za kulką, ale przerywa bieg - traci zainteresowanie
6 - Nie reaguje na poruszającą się kulkę
7. Reakcja na dotyk / ból
Egzaminator ściska skórę między palcami przedniej stopy szczeniaka używając palca wskazującego i kciuka*. Po ściśnięciu egzaminator liczy do dziesięciu i zwalnia nacisk, gdy pies próbuje uwolnić łapę.
Zadanie testu
Ustalenie stopnia odporności na lekki ból
Ocena
1 - Reakcja po 8-10
2 - Reakcja po 6-7
3 - Reakcja po 5-6
4 - Reakcja po 2-4
5 - Reakcja po 1-2
* Nie używać paznokcia
8. Reakcja na dźwięk
Szczeniak umieszczony jest pośrodku pomieszczenia, egzaminator upuszcza na podłogę przedmiot, który uderzając w podłogę wydaje głośny, ostry dźwięk. Można użyć średniej wielkości metalowej pokrywki, przedmiot powinien upaść około metra od testowanego psa.
Zadanie testu
Sprawdzenie wrażliwości na ostry dźwięk, może to być też test na wczesne głuchoty
Ocena
1 - Słucha, lokalizuje źródło dźwięku, podchodzi szczękając lub warcząc
2 - Słucha, lokalizuje źródło dźwięku, szczeka lub warczy
3 - Słucha, lokalizuje źródło dźwięku, okazuje zainteresowanie i podchodzi do przedmiotu
4 - Słucha, lokalizuje źródło dźwięku
5 - Przestraszony - wycofuje się, chowa się
6 - Ignoruje dźwięk, nie wykazuje zainteresowania
9. Reakcja na ruch
Szczeniak umieszczony jest pośrodku pomieszczenia, egzaminator używa ręcznika z przywiązanym do niego sznurkiem. Pociągając za sznurek powoduje, że ręcznik porusza się przed szczeniakiem w odległości około 0.5 metra.
Zadanie testu
Sprawdzenie rodzaju reakcji na nieznany, poruszający się przedmiot
Ocena
1 - Obserwuje, atakuje i gryzie
2 - Obserwuje, szczeka, ogon uniesiony
3 - Obserwuje z zainteresowaniem, podchodzi i próbuje zbadać bliżej ( wącha, dotyka nosem / łapą)
4 - Obserwuje, szczeka, ogon podwinięty
5 - Ucieka, chowa się
10. Budowa ciała
Egzaminator obserwuje poruszającego się psa, następnie delikatnie ustawia go w pozycji stojącej naturalnej dla danej rasy i ocenia budowę ciała używając następujących kategorii: prosty przód, prosty tył, położenie barków / łopatek, kątowanie przodu, kątowanie tyłu.
Zadanie testu
Próba wstępnego określenia budowy szczeniaka
Ocena
Dobry - budowa ciała zgodna z wzorcem rasy
Poprawny - nieznacznie różni się od wzorca
Niedostateczny - wyraźne wady w budowie ciała
Podsumowanie i analiza wyników:
W większości ocena 1
Osobnik wybitnie dominujący, agresywny, łatwo prowokowany do gryzienia. Natura dominującego psa powodowała będzie stałą walkę o pozycje pierwszego w stadzie. Wymaga własciciela z bardzo dużym doświadczeniem w pracy z dominującymi, agresywnymi psami. Nie nadaje się do roli psa domowego, właściwie trenowany może pracować jako pies wartowniczy lub policyjny.
W większości ocena 2
Osobnik dominujący i pewny siebie. Może być łatwo sprowokowany do gryzienia, ale jest w stanie łatwo zaakceptować przewodnictwo doświadczonego właściciela. Nie nadaje się dla osób niezdecydowanych, obawiających się podejmować decyzje. We właściwych rękach psy takie maja szansę na duże osiągnięcia w treningu i pracy. Mogą spełniać role psa domowego, gdy właściciele posiadają wystarczającą wiedze na temat pracy z dominującym psem i dysponują czasem na trening i długie spacery z psem.
W większości ocena 3
Osobnik otwarty i przyjacielski, zdolny do przystosowania się do każdej sytuacji pod warunkiem, że poddany zostanie regularnemu treningowi. Elastyczny temperament pozwoli na adaptacje do rożnych środowisk - pies musi być jednak szkolony przez doświadczonego własciciela lub pod okiem doświadczonego trenera. Może być zbyt trudny dla starszych wiekiem właścicieli lub rodzin z małymi dziećmi. Wymaga dużo czasu na prace i spacery.
W większości ocena 4
Osobnik łatwy do kontrolowania, łatwo adoptujący się, wyraźnie podporządkowujący się właścicielowi i oczekujący jego przewodnictwa. Łatwy do trenowania, dobry wybór dla rodzin z dziećmi, nadający się zdecydowanie na psa domowego. Okazuje mocne przywiązanie do wszystkich członków rodziny. Brak pewności siebie może powodować trudności w szkoleniu - wymaga umiejętnego podejścia oraz pozytywnych metod treningowych.
W większości ocena 5
Krańcowo poddany, brak pewności siebie. Tworzy bardzo mocną więź z właścicielem, wymaga stałej opieki, częstych zachęt i wyraźnego poparcia. Niewłaściwie wychowywany staje się psem nieśmiałym, a nawet bojaźliwym. Nadaje się najbardziej dla starszych, cierpliwych osób o spokojnym unormowanym stylu życia.
W większości ocena 6
Osobnik niezależny, nie zainteresowany kontaktami z ludźmi. Bardzo rzadko zdarzają się psy z takimi wynikami. Psy z ras północnych - husky, malamuty, samojedy, a także basenji oraz psy gończe mogą okazać ten poziom niezależności.
Ź R Ó D Ł O :Polskie Forum Rottweilera,
http://www.vomsaton.co.uk/forum/viewtopic.php?t=181
